Zegary słoneczne znane są ludziom od wielu lat. Nie da się jednak ukryć, że korzystamy z nich coraz rzadziej, najczęściej w ramach ciekawostki naukowej. Warto jednak pamiętać, że konstrukcje te są dość proste w budowie i nawet mniej doświadczony majsterkowicz powinien móc wykonać jeden dla siebie, aby cieszył oko w ogrodzie. Poniżej przedstawiamy więc krok po kroku, jak samemu zrobić zegar słoneczny do ogrodu.
1. Wybierz materiały na zegar słoneczny
Podczas wyboru materiałów na zegar słoneczny, warto postawić na trwałość i estetykę. Idealnym wyborem może być więc płyta kamienna lub marmurowa, które nie tylko wytrzymają nawet najcięższe warunki pogodowe, ale także dodadzą elegancji Twojemu ogrodowi. Do wykonania gnomonu, czyli wskaźnika cienia, najlepiej użyć metalu, np. mosiądzu lub stali nierdzewnej, który będzie odporny na korozję i zniekształcenia. Pamiętaj także oznaczeniach godzin, które mogą być wykonane z trwałych farb lub wyryte bezpośrednio w kamieniu. Zastosowanie solidnych materiałów może sprawić, że Twój zegar słoneczny będzie stał w ogrodzie nawet przez lata!
2. Poprawnie opisz tarczę zegara słonecznego
Opisanie tarczy zegara słonecznego jest bardzo istotne. Jeśli bowiem tarcza nie będzie odpowiednio oznaczona, wskazywane przez cień godziny mogą mijać się czasem, pokazywanym przez konwencjonalne zegarki. Tarcza powinna być podzielona na godzinne sektory, zaznaczone w odpowiednich odstępach kątowych zgodnie z szerokością geograficzną, na której zegar będzie umieszczony. Dla precyzyjnego wskazania czasu linie godzinowe muszą łączyć się w punkcie, z którego wyrasta gnomon. Istotne jest także uwzględnienie równania czasu, które rekompensuje różnice między czasem słonecznym a zegarowym. Można to zrobić, dodając niewielkie korekty do położenia linii godzinowych. Poza tym, jeśli chcesz, aby Twój zegar słoneczny wyróżniał się jeszcze bardziej, jego tarcza może zawierać znaczniki przesileń i równonocy. Warto bowiem pamiętać, że ostateczny projekt tarczy powinien być nie tylko dokładny, ale również estetycznie dopasowany do ogólnego designu zegara i otoczenia ogrodu.
3. Dobrze ustaw zegar słoneczny w ogrodzie
Prawidłowe ustawienie zegara słonecznego w ogrodzie jest niezbędne do jego poprawnego działania. Zegar powinien być umieszczony w miejscu dobrze nasłonecznionym, wolnym od cieni rzucanych przez drzewa czy budynki. Istotne jest także precyzyjne wypoziomowanie tarczy zegara, aby była równoległa do płaszczyzny równika. Gnomon, czyli wskaźnik cienia, musi być ustawiony pod kątem równym szerokości geograficznej miejsca, w którym znajduje się zegar. W przypadku zegarów umieszczonych w strefach umiarkowanych gnomon powinien być skierowany dokładnie na północ w półkuli północnej i na południe w półkuli południowej. Jest to bardzo ważny krok, ponieważ nawet niewielkie odchylenie może znacząco wpłynąć na precyzję działania całej konstrukcji. Dzięki tym krokom zegar słoneczny będzie nie tylko piękną dekoracją ogrodu, ale także działającym przyrządem do mierzenia czasu.
Zastanawiając się, jak samemu zrobić zegar słoneczny do ogrodu, cały proces najlepiej rozpocząć, od wyboru trwałych materiałów. Nie można również zapomnieć o precyzyjnym opisaniu tarczy oraz o właściwym umiejscowieniu zegara w ogrodzie.